شاید بتوان مهم ترین دغدغه ی کارل اشمیت، فیلسوف سیاسی برجسته سده ی بیستم را، دغدغه ی «ضرورت سوگیری» و «احتراز از بی طرفی» تلقی کرد؛ دغدغ ...
شاید بتوان مهم ترین دغدغه ی کارل اشمیت، فیلسوف سیاسی برجسته سده ی بیستم را، دغدغه ی «ضرورت سوگیری» و «احتراز از بی طرفی» تلقی کرد؛ دغدغه ای که شاید فهم کل پروژه ی فکری اشمیت، در گرو آن باشد. در واقع فهم نظریه ی موسوم به «دوست / دشمن» در رساله ی مفهوم امر سیاسی، در کنار نقد ریشه ای وی از لیبرالیسم با تکیه بر رویکردی الهیاتی - سیاسی، و نیز شرح پیچیده ی او بر لویاتان هابز، به نوعی در گرو تشخیص آن رگه ی اصلی تعیین کننده در آراء کارل اشمیت است. شرح اشمیت بر لویاتان هابز را باید در ذیل نقد ریشه ای وی بر لیبرالیسم، مورد ملاحظه قرار داد. به بیان اشمیت، لیبرالیسم، پروژه ای است برای رسیدن به یک عرصه ی بی طرف، عرصه ای که گذر از الهیات مسیحی سنتی به نظام علوم طبیعی در سده ی هفدهم را توضیح داده و مختصات آن را برملا می سازد. بنابراین به نظر وی راه حل دولت لیبرال برای معضل جنگ های مذهبی، بر امکان بی طرفی در قبال برداشت ها از امر خیر مبتنی است. نکته ی کلیدی در فهم رویکرد اشمیت، فرض اساسی او در باب امر خیر است: اشمیت بر آن است که امر خیر، ضرورتاً، مندرج در ذیل ایمان به مذاهبی است که از یک بنیانگذار تاریخی مشخص برخوردار هستند. اما اشمیت، در مقام نظریه پرداز برجسته ی امر الهیاتی - سیاسی، بر آن است که بی طرفی دولت لیبرال، خود متکی به یک باور با مختصات دینی و مذهبی است؛ این که تکنولوژی، «بستر تام و تمام و نهایی بی طرفی» است، زیرا علی الظاهر هیچ چیزی بی طرف تر از تکنولوژی نمی توان یافت. در راستای همین نقد ریشه ای و رادیکال بود که اشمیت کوشید تا شرحی از لویاتان هابز عرضه کند. به زعم اشمیت، هابز بر آن بود که حاکم، قادر است تصمیم بگیرد که آیا کلیت قانون، در فلان موقعیت معین (یعنی شرایط استثنایی)، می بایست اعمال گردد یا نه. بنابراین به بیان دیگر، حاکمیت دولت نزد هابز، واجد اقتدار برای تصمیم گیری در باب این موضوع است که آیا وضعیت معین مورد بحث، یک وضع طبیعی است یا یک وضع مدنی؟ اشمیت تلاش می کند تا تصمیم لویاتان نزد هابز را، به عنوان تحقق «امر سیاسی» به همان معنای دقیقی که خود اشمیت از آن مراد می کرد، توصیف نماید: لویاتان هابز از نظر اشمیت، واجد اقتدار برای تصمیم گیری در خصوص این امر حیاتی است که چه کسی دوست است و چه کسی دشمن.
We are using technologies like Cookies and process personal data like the IP-address or browser information in order to personalize the content that you see. This helps us to show you more relevant products and improves your experience. we are herewith asking for your permission to use this technologies.
