یادداشتهای اسدالله علم یکی از مدارک بسیار مهم و پر مطلب از دوران محمّد رضا شاه پهلوی به شمار میرود که شامل زندگی سیاسی و خصوصی اوست. اسدالل ...
یادداشتهای اسدالله علم یکی از مدارک بسیار مهم و پر مطلب از دوران محمّد رضا شاه پهلوی به شمار میرود که شامل زندگی سیاسی و خصوصی اوست. اسدالله علم شخصاً این یادداشتها را تقریباً روزانه، با صراحت و بی پرده طیّ ده سال که مقام وزارت دربار را به عهده داشته و در عین حال دوست بسیار نزدیک شاه بوده به روی کاغذ آورده است. این یادداشتها را علم هر چندگاه به سویس می فرستاده است که محفوظ نگاهداری شود. علم در وصیّتنامه‌اش تآکید کرده که این یادداشتها فقط در زمانی که احتمالاً سلطنت پهلوی پایان می پذیرد منتشر گردد.
شروع یادداشتها از سال ١٩٦٧ است، زمانی که علم به وزارت دربار منصوب میشود. او می‌نویسد که اینک که دوره مهمّی از تاریخ سیاسی ایران است وظیفه خود میداند که این دوره را گزارش دهد و به ثبت برساند. این یادداشتها ده سال بعد پایان می پذیرد و این در زمانی است که او به علّت ابتلاء به بیماری سرطان از مقام خود کنار میرود و کمتر از یک سال بعد در میگذرد. در این یادداشتها خواننده به نحوه تفکّر شاه و ارتباط او با سران کشورها، از جمله پنج تن رؤسای جمهور آمریکا از جان اف. کندی تا جیمی کارتر است که یکی از آنها را ابله می داند. در این کتاب روابط و نظرات و بازیهای سیاسی او با سران دیگر کشورها از جمله انگلیس، روسیه، اسرائیل و صدّام حسین نیز آمده است. احساسات شخصی شاه و در رابطه با همسرش، با فرزندانش، با مادرش و مادرزنش را در این یادداشتها به تفصیل می خوانیم. مسائل داخلی دربار از کار کوچک لوله کشی گرفته تا حفظ امنیت شاه در مقام سلطنت نیز در این کتاب آمده است. علم که با شاه همسنّ بود و از خاندانی اشرافی می آمد، توانست بیش از هر کس دیگر در مسائل مختلف از جمله در مسائل عشقی با شاه نزدیک باشد بطوری که روابط عشقی خود را هم با هم در میان میگذاردند. در جاهائی هم می بینیم که علم سقوط شاه را پیش بینی میکند.
این یادداشتها را علینقی عالیخانی که دوست و محرم علم بوده است مبسوط و بدون تلخیص ویراستاری کرده است.
یادداشتها شامل جلد هفتم است که در واقع شروع یادداشتها است زیرا این بخش قبلاً گم شده بود و چندی بعد که پیدا شد.
مهمترین مقام از نظر تاریخی اسدالله علم نزدیکترین فرد به شاه و دوست صمیمی او بود. او نیز رئیس دانشگاه پهلوی از ١٩٥٠ تا ١٩٦٢، نخست وزیر از ١٩٦٢ تا ١٩٦٤ و وزیر دربار از ١٩٦٧ تا ١٩٧٧ بوده است.
علینقی عالیخانی، ویراستار این کتاب، مشاور و دوست نزدیک علم بود. او پس از دریافت درجه دکترا از دانشگاه پاریس به ایران بازگشت و در سال ١٩٦٣ وزیر صنایع شد. سپس از ١٩٦٣ تا ١٩٦٩ وزیر اقتصاد بود. از ١٩٦٩ تا ١٩٧١ ریاست دانشگاه تهران را به عهده داشت . عالیخانی اینک با همسرش در حومه واشنگتن دی سی زندگی میکند.
We are using technologies like Cookies and process personal data like the IP-address or browser information in order to personalize the content that you see. This helps us to show you more relevant products and improves your experience. we are herewith asking for your permission to use this technologies.
